De wonderbaarlijke filmpjes uit de Prelinger Archives

Er was een tijd dat het beroep van archivaris vaak voorafgegaan werd door het bijvoeglijk naamwoord ‘suffe’. Die tijd lijkt voorbij.
De archivaris die de juiste informatie weet te vissen uit de informatiebrij die vandaag de dag op ons afkomt, is spekkoper. Of, als je er niet gelijk een economische term aan wilt hangen, een moderne held.

Zo iemand is de Amerikaan Rick Prelinger (1953). Begin jaren 80 werkte hij als, inderdaad, suffe archivaris bij de Library of Congress. Hij kwam erachter dat veel archief-filmpjes geen specifiek doel hadden en (mede) door hun vluchtige karakter niet bewaard bleven. Deze zogenaamde ‘ephemeral’ films zijn meestal ook vrij van auteursrecht, omdat men destijds simpelweg niet de moeite nam om dit vast te leggen.

Mooi voor ons in dit geval! Want deze educatieve films, reclames en propaganda zijn erg de moeite waard. Bovendien is al het materiaal van Prelinger vrij te hergebruiken.
De veel geciteerde film van een hangbrug in het westen van de V.S. die onherroepelijk doormidden breekt (zie hierboven) stamt bijvoorbeeld uit de collectie.
De zoektocht door The Internet Archive (waar Prelinger onderdeel van uitmaakt) lijkt op de ontsluiting van een schatkamer. Wat heb je nou aan een opname van een nachtelijk ritje door downtown Los Angeles in 1946. Nou, oordeelt u zelf …

Materiaal uit de Prelinger Archives is een welkome en oorspronkelijke aanvulling op het dweperige aanbod van vandaag de dag. Je vindt er titels als Frank and His Dog, Dating: Do’s and Don’ts, Micrin Mouthwash Commercial en Mental Hospital maar er is nog veel meer te ontdekken.

Bron: The Internet Archive

De kelder raakte vol dus begon ik een platenwinkel

In iedere man zit een verzamelaar (hopelijk stuit ik nu geen dames tegen de borst). Of het nu gaat om postzegels, ex librissen, luchtziektezakjes of smurfen, het wordt allemaal verzameld.
En vaak gebeurt dit door mannen omdat we nu eenmaal van oudsher van de jager-verzamelaar afstammen.

Paul Mawhinney uit Pittsburgh is een verzamelaar van de buitencategorie.
Je kunt zijn verzameling met recht een uit de hand gelopen hobby noemen. De Amerikaan bezit ruim een miljoen langspeelplaten en nog ‘ns anderhalf miljoen singles. Eind jaren zestig raakte zijn kelder vol en besloot hij, op aanraden van zijn vrouw, een platenwinkel te beginnen. Dat werd Record-Rama.
De winkel draaide een miljoenenomzet totdat de crisis in 2008 toesloeg. Zelfs de Library of Congress kan niet tegen de verzameling op; Mawhinneys platencollectie is twee keer zo groot.

Vanwege slechte gezondheid (Paul is bijna blind) heeft hij meerdere malen geprobeerd zijn collectie te verkopen. Zijn vraagprijs is drie miljoen dollar maar er is, na enkele pogingen, nog geen serieuze koper langsgekomen.
Documentairemaker Sean Dunne filmde in 2008 een portret van Mawhinney. The Archive laat elk verzamelaarshart sneller kloppen.

Een actueel feit is dat zonder Mawhinney de wereld een groot artiest armer was geweest. Het eerste album van David Bowie, Space Oddity, werd drie jaar na verschijnen door de jonge verzamelaar op slimme wijze de wereld ingeslingerd. Dit verhaal kunt u via deze link beluisteren.

Bronnen: lovedox.com en Wikipedia