Kleine dingen groot #20: Duim bij Lent

Gisteren was de opening van het Rivierpark/ Spiegelwaal in Nijmegen(-Noord), afgesloten met een spectaculaire lichtshow. Burgemeester Bruls sprak de mooie woorden dat de Waal nu niet meer langs, maar door Nijmegen stroomt. De Waal is inderdaad nu veel meer een verbindende schakel geworden: steeds meer mensen zullen ontdekken dat er “aan de andere kant” ook genoeg te beleven valt.

Afgelopen najaar werd door hoogwaardigheidsbekleders al een voorproefje genomen door een levensgrote duim uit een dijk te halen, als symbool voor het feit dat de Waal bij Nijmegen meer ruimte heeft gekregen. Inmiddels heeft deze duim een nieuw plekje gekregen aan de oostelijke dijk bij de Spiegelwaal, zoals de nevengeul nu officieel heet.

Het project Ruimte voor de Waal Nijmegen is een van de omvangrijkste en meest in het oog springende projecten die gerealiseerd zijn in het kader van het landelijke waterveiligheidsprogramma Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat. De kans op een overstroming voor Nijmegen is daarmee in de toekomst veel kleiner geworden. Opvallend aan het project is ook dat de oplevering eerder heeft plaatsgevonden dan gepland. Een zeldzaamheid, want zulke trajecten vergen doorgaans een bijzonder lange adem.

Door de aanleg van de Spiegelwaal is in hartje stad een eiland ontstaan. Drie nieuwe bruggen verbinden het eiland met Nijmegen-Noord. De waterveiligheidsmaatregelen zijn zo uitgevoerd dat er ook volop ruimte is voor recreatieve activiteiten. Genoeg kansen dus voor sport, horeca, natuur en cultuur. Daarom een grote duim omhoog voor dit project!

 

 

“Bankoverval”, een stop motion door Micha Klijn

Onlangs streek het Go Short Filmfestival neer in Nijmegen. Helaas vond de secretaris geen ruimte om het festival te bezoeken, maar aan het voorproefje een week eerder deed hij wel mee. De organisatie nodigde in voorzieningenhart ‘De Ster’ te Lent kinderen uit om te experimenteren met film en 3D-brilletjes, of gewoon om lekker in een zitzak neer te ploffen en al film kijkend bij te komen van een vermoeiende schoolweek.

De jongste zoon van de secretaris kweet zich uitstekend van deze laatste mogelijkheid, maar de oudste stortte zich met vriendinnetje Nika op de eerste optie. In zo’n drie kwartier tijd maakte hij zich de kneepjes van de stop motion eigen en reeg hij samen met zijn klasgenootje ruim 100 beelden ineen tot een vlot lopend filmpje van 20 seconden. En zie hier: zijn eerste (en hopelijk niet laatste) filmproductie is een feit, met als thema “Bankoverval”:

Een compliment moet hier zeker uitgedeeld worden aan het nimmer aflatende enthousiasme en geduld van de aanwezige begeleiders; de meeste afkomstig van Senself. Dat is een initiatief van Stichting Skyway dat zich inzet om jongeren met en zonder een beperking te stimuleren om hun persoonlijke grenzen te verleggen. Senself laat jongeren deelnemen aan evenementen om zich trots te voelen over het gene wat zij bereiken.

Nou, dat is bij Micha uitstekend gelukt. Hij mocht zijn creatie ook nog even in de klas laten zien. En zijn vader….net zo trots….

Das Kabinett, Lent

Zeer dicht in de buurt van de secretaris zit een interessante broedplaats van artistiekelingen. Das Kabinett is gevestigd in het gewezen pomphuis van Vitens aan de dijk in Lent. Het industriele gebouw is omgetoverd tot huiskameratelier,  met de nadruk op kunst, vintage en design.

In samenwerking met Stichting Atelierbeheer Slak mag Das Kabinett tijdelijk gebruik maken van het voormalige pompstation. De naam is mede afgeleid van de beroemde expressionistische film ‘Das Kabinett des doktor Caligari’ uit 1920, een van secretaris’ all time favorits.

Drijvende krachten achter Das Kabinett zijn Maartje van Broekhuizen en Boy Timmermans. Zij gaven onlangs de ruimte aan enkele ‘kunstnomaden’, een tijdelijke tentoonstelling van vier kunstenaars. Hieronder ziet u 13×13 tikkende wekkers op houtskool van Frank ter Beek, die ook in de kerk van Beek-Ubbergen hebben gestaan.

 

Joke Visser zette daarnaast haar ‘Spoiled Eggs’ neer, eieren van aardewerk met glazuur op zand. Ze staan symbool voor de toename van het aantal afgebroken zwangerschappen in de laatste jaren.

Het is de moeite waard om op een fietstocht langs de Waal bij het Wijnfort even naar beneden te duiken. Let wel: Das Kabinett is alleen in het weekend open.

De spelende mens: Arcosanti en New Babylon

De secretaris en zijn gezin mogen zich straks de gelukkige eigenaren  noemen van een zelfgebouwde woning. Een woonvorm, opgezet zonder intiële bemoeienis van projectontwikkelaars, die past in een traditie die opkwam in de jaren 60 van de vorige eeuw.
Tijd voor een terugblik op twee ongewone projecten uit de architectuurgeschiedenis.

New Babylon
Het is 1949 en Constant, verbonden aan de Cobra-beweging, legt de eerste hand aan New Babylon.
Hij geloofde niet in het ‘planningsmodel’, belangrijk voor hem was de rol van de bewoner en de architect in het bouwproces.
Volgens de kunstenaar viel het sociaal-culturele aspect van een stad, in de verwoede na-oorlogse opbouw, tussen wal en schip. New Babylon was Constants antwoord op die ontwikkeling.

Met zijn concept was Constant zijn tijd ver vooruit, hij voorzag de afname van menselijke productie-arbeid en de toename van vrije tijd in het dagelijks leven. Het steeds veranderende uiterlijk van New Babylon wordt bepaald door de mens en haar creatieve kwaliteiten.
Babylon, het hedendaagse Irak, was in de 23e eeuw v.Chr. het cosmopolitische en culturele middelpunt van de wereld. De toen grootste stad ter wereld werd gekenmerkt door haar nomadische inwoners met ongeremde creativiteit en het bestuur door vrije burgers. Logisch dus dat de Amsterdammer juist voor de naam New Babylon koos.

Arcosanti
‘Arcology’, is een term die Paolo Soleri introduceerde, ‘het is een set van ontwerpprincipes voor architectuur, beschreven door de architect. De principes zijn gericht op het ontwerpen van enorme woonomgevingen met een extreem hoge bewoningsdichtheid, die zowel woningen, bedrijven als landbouwfaciliteiten omvatten en die het milieu zo weinig mogelijk belasten. Vaak zijn dit soort omgevingen autarkisch.’ (bron: Wikipedia)
Arcosanti was hét voorbeeld van een arcologisch systeem en levenswerk van Paolo Soleri (die in april van dit jaar overleed).

Soleri richtte zich met zijn project tegen de suburbane wooncultuur waar overconsumptie en sociale isolatie welig tiert tussen de rijtjeshuizen.

De stad in de woestijn van Arizona is in de jaren 50 opgezet als experiment en dient vandaag de dag nog steeds als een bron van inspiratie voor invloedrijke hedendaagse architecten (zoals Hundertwasser) en huizenbouwers die echt een verschil willen maken.

Er is een vlag geplant in de buurt van Nijmegen, het begin van iets moois …?

Bronnen: archdaily.com, wdw.nl, Wikipedia en Nomadic Urbanities: Constant’s New Babylon and the Contemporary City, Julie Nichols
(Afbeeldingen: relationalthought.wordpress.com en Ken Howie)

Update: 8 maart 2014